ένας χιμπατζής κλάπηκε στην κυριολεξία από την αγκαλιά της μητέρας του προκειμένου να ανατραφεί σαν κανονικός άνθρωπος από επιστήμονες.
Την ιστορία αυτού του χιμπατζή ξετυλίγει με το νέο του ντοκιμαντέρ, ο δημιουργός του σινεμά James Marsh. Χρησιμοποιώντας βίντεο- ντοκουμέντα καθώς και συνεντεύξεις των συμμετεχόντων στο πείραμα, το "Project Nim" φιλοδοξεί μεταξύ άλλων, να επισημάνει την ανθρώπινη έπαρση και την πειραματική υπερβολή της δεκαετίας του 70'.
Τον Νοέμβριο του 1973, ο ψυχολόγος Herb Terrace αποφάσισε να υλοποιήσει ένα κοινωνιολογικό πείραμα πάνω σε έναν χιμπαντζή. Στόχος του ήταν να αποδείξει πως οι άνθρωποι μπορούν να καταλάβουν τη συμπεριφορά των ζώων και ίσως και το αντίστροφο μέσω της δημιουργίας μιας βαθύτερης μεταξύ τους επικοινωνίας.
Ο χιμπαντζής ονομάστηκε Nim Chimpsky, ένα όνομα βασισμένο στον Noam Chomsky, τον επιστήμονα που επέμενε πως οι άνθρωποι είναι τα μόνα όντα που έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν την γλώσσα για επικοινωνία.
Ο κ. Terrace, έδωσε τον Nim σε μια μαθήτριά του, τη Stephanie LaFarge ώστε να τον μεγαλώσει σαν κανονικό παιδί. Εκείνη τον θήλαζε κανονικά και του συμπεριφερόταν σχεδόν σαν να ήταν ένα από τα τέσσερα παιδιά της.
Παράλληλα, προσπαθούσε να υλοποιήσει τον βασικότερο στόχο του πειράματος, να μάθει στον Nim να επικοινωνεί. Αυτό, όπως φαίνεται και στο ντοκιμαντέρ, πετύχαινε μέσω ενός κώδικα νοηματικής τον οποίο ο χιμπαντζής άρχισε να χρησιμοποιεί για να εκφράσει τα συναισθήματά του.
Το όλο πείραμα είχε γίνει πολύ δημοφιλές μέχρι που ο Nim άρχισε να εκφράζει ανθρώπινα συναισθήματα με ζωώδες ένστικτο. Όταν ζήλευε, δάγκωνε την οικογένειά προκαλώντας τους σοβαρά τραύματα. Τότε έγινε προφανές πως το πείραμα έπρεπε να σταματήσει.
Η επιστημονική ομάδα επέστρεψε τον Nim στο μέρος από όπου τον πήραν, ένα κλουβί ζωολογικού κήπου με χιμπαντζήδες. Εκεί ο χιμπαντζής έγνεψε για τελευταία φορά το σήμα που έλεγε πώς «θέλει αγκαλιά», αφήνοντας τον κόσμο να αναρωτιέται αν μπορεί άραγε η επικοινωνία με τα ζώα να είναι εφικτή.
Την απάντηση την έδωσε ο ίδιος ο Terrace λίγο καιρό αργότερα, όταν μελετώντας τα δεδομένα που μάζεψαν συνειδητοποίησε πως ο Nim δεν επικοινωνούσε αλλά είχε μόνο μάθει να μιμείται τα ανθρώπινα σημάδια που υποδείκνυαν πως χρειάζεται κάτι.
Η καταστροφή που είχαν κάνει όμως στον ψυχισμό του Nim ήταν ανεπανόρθωτη. Απέτυχε να συμβιώσει πλήρως με τους ομοίους και οδηγήθηκε σε ένα απομονωμένο καταφύγιο ζώων στο Τέξας. Εκεί, όταν η «μητέρα» του, Stephanie La Farge τον επισκέφτηκε, αυτός την υποδέχτηκε πιάνοντάς την από τον αστράγαλο και σέρνοντάς την στο έδαφος του κλουβιού με κίνδυνο να τη σκοτώσει.
Η τελευταία φράση του ντοκιμαντέρ έρχεται επίσης από έναν επιστήμονα και είναι τελικά και η πιο αμφισβητήσιμη: «Οι χιμπαντζήδες καλόψυχοι. Θα σε συγχωρήσουν».
0 comments:
Post a Comment